Backend developerlər proqram layihələrinin server tərəfi proseslərini idarə edən mütəxəssislərdir. Bu bloq yazısında biz backend tərtibatçısının nə olduğunu, məsuliyyətlərini və tələb olunan bacarıqları haqqında geniş məlumat təqdim edəcəyik.
Backend proqramçıların əsaas vəzifələri verilənlər bazasının (database) idarəsi, API hazırlanması və server tərəfində məntiqin (logic) qurulmasını əhatə edən müxtəlif texniki bacarıqlara malikdirlər.
Məsələn, telefonda istifadə etdiyiniz Birbank kimi proqramların interfeysi front-end developerlər tərəfindən hazırlanıbsa, sistemin düzgün işləməyini təmin edən, pul köçürmələrini mümkün edən proseslər isə backend developerlər tərəfindən hazırlanır.
Xüsusilə, Python, Java kimi proqramlaşdırma dilləri və SQL kimi verilənlər bazası sistemləri bu rol üçün əvəzolunmazdır. Türkiyədə texnologiya sektorunda arxa plan tərtibatçılarına artan ehtiyac var ki, bu da bu sahədə karyera qurmağı düşünənlər üçün müxtəlif imkanlar təqdim edir.
Backend developerlərin vəzifələri proqramlaşdırma layihələrinin hazırlanmasında ən təməl başlanğıc nöqtələrindən hesab edilir. Bu rolda olan peşəkarlar veb proqramların arxasındakı əməliyyatları idarə edir, proqram serverləri, verilənlər bazası sistemləri və tətbiq proqramlaşdırma interfeysləri (API) ilə işləyir.
Məlumat inteqrasiyası, API dizaynı və tətbiqi, təhlükəsizlik protokolları, məlumatların şifrələnməsi və sorğuların optimallaşdırılması kimi sahələrdə peşəkar olan backend proqramçılar proqramların düzgün işləməsində və təhlükəsizliyində mühüm rol oynayırlar.
Backend developerlərin daha bir vəzifəsi böyüyən istifadəçi bazası və artan məlumat həcminin effektiv şəkildə idarə olunması üçün kritik qərarlar verir və sistemlər quraşdırırlar.
Bu səbəblərə görə backend developerlər proqram təminatının hazırlanması prosesinin tərkib hissəsi hesab olunurlar.
Backend proqramçıları müxtəlif sektorlarda iş imkanlarına sahibdirlər. Bu developerlər əsasən texnologiya, maliyyə, səhiyyə, təhsil və elektron kommersiya kimi sürətlə rəqəmsallaşan sektorlarda cəmlənir. Ölkəmizdə xüsusən də bank təşkilatlarında və rəqəmsallaşan dövlət qurumlarında backend developerlərə ciddi ehtiyac var.
Təhsil texnologiyaları sahəsində onlayn öyrənmə platformalarının səmərəli işləməsi üçün möhkəm backend sistemləri lazımdır. Bu müxtəliflik backend developerlərə problemlərin həlli və sistem dizaynı kimi xüsusi bacarıqlar qazandırır və onların karyera imkanlarını genişləndirir.
Backend proqramistlər üçün tələb olunan bacarıqlar və texnologiyalar müraciət edilən iş yerinə görə dəyişiklik göstərir. Ancaq ümumi olaraq bu sahədə uğur qazanmaq üçün müxtəlif proqramlaşdırma dillərinə yiyələnmək lazımdır.
Python, Java, Ruby və Node.js kimi dillər backend developerlər tərəfindən ən çox istifadə edilənlər arasındadır. Bundan əlavə, SQL və MongoDB kimi sistemlərlə işləmək bacarığı verilənlər bazası idarə edilməsi üçün vacibdir.
Docker, Kubernetes kimi konteyner texnologiyaları və AWS və Google Cloud kimi bulud xidmətləri də müasir backend inkişafında tez-tez istifadə olunur. Bu texnologiyalara əlavə olaraq, DevOps mədəniyyətinə uyğunlaşmaq və davamlı inteqrasiya/yerləşdirmə prosesləri ilə tanış olmaq da vacibdir.
Backend developerlər üçün karyera yolu çox vaxt texniki təcrübə ilə başlayır və zamanla daha əhatəli idarəetmə rollarına doğru irəliləyir. Bu prosesdə fərdi inkişaf, layihələrdə liderlik və komanda idarəçiliyi kimi bacarıqlar ön plana çıxır.
Bundan əlavə, texnologiya dünyasındakı yeniliklərə uyğunlaşma və davamlı öyrənmə bu sahədə irəliləyiş üçün çox vacibdir. İxtisaslaşma adətən verilənlər bazası idarəçiliyi, bulud (cloud) xidmətləri və ya xüsusi proqramlaşdırma dili kimi xüsusi texniki sahəyə diqqəti cəlb edir.
Uzun müddətdir backend developer kimi çalışanlar daha sonra baş mühəndis (principal engineer), DevOps, proqram strukturu memarı (software architect) kimi prestijli və yüksək gəlirli sahələrə keçid edə bilərlər.
Ölkəmizdə backend developer maaşları iş yükünə və şirkətə əsasən dəyişir. Front-end developerlərlə nisbətdə bu işə tələb nisbətən daha aşağı olsa da, əməkhaqqılar daha yüksəkdir.
Backend developerliyin belə çətin olması həm də onun ən böyük üstünlüklərindəndir. Hazırda ölkədə backend developerlərə ciddi ehtiyac var və kifayət qədər mütəxəssis yoxdur. Bu da ona səbəb olur ki, ölkədə backend developerlər üçün maaşlar artış göstərir.
Ümumi götürdükdə backend kursu bitirib sahəyə yeni başlayan və kiçik mütəxəssis hesab edilən backend developerlər 1200-1500 aralığında bir maaşla işə başlayırlar, təcrübə artdıqca isə bu məbləğ 3-3.5 minə qədər arta bilir.
Sizin əvvəlki təcrübənizdən və potensialınızdan asılı olaraq backend developer olmaq üçün tələb olunan vaxt dəyişir. Ortalama olaraq kursların müddəti 8 aydır, ancaq mütəxəssislər davamlı öyrənməyi və öyrəndiklərini tətbiq etməyi məsləhət görürlər.
Sürətli öyrənən bir şəxs 5 ay və ya daha qısa müddət ərzində əsas prinsipləri öyrənib təcrübəçi kimi backend developer olaraq işə başlaya bilər.
Əgər siz backend proqramlaşdırmanı kurs vasitəsilə öyrənməyə qərar vermisinizsə, o zaman mütləq şəkildə seçəcəyiniz kursdakı təlimçilərə, onların təcrübələrinə və keçmiş layihələrinə baxmaq lazımdır.
Həmçinin də, kursun nə qədər etibarlı olması kimi məqamlara da diqqət yetirmək lazımdır.
“Maestro School” olaraq hər zaman tədrisimizin keyfiyyətinə xüsusi diqqət yetiririk. Bunun nəticəsidir ki, hazırlaşdırdığımız tələbələr mütəmadi olaraq yüksək nəticələr göstərirlər.
“Maestro School” 8 ay davam edən yüksək keyfiyyətli backend kursları təqdim edir. Əgər siz də gələcəyin mütəxəssisi olmaq istəyirsinizsə, “Maestro School”a etibar edin.
“Salam, dünya!” kodlaşdırma zamanıdır!
Maestro Company